پس کشیدگی

سیستم پس کشیدگی از متداول‌ترین روش‌های ساخت در دنیا به شمار می‌آید و از رشد بسیار بالایی در بین سایر روش‌های ساخت برخوردار است. از جمله دلایل رشد سریع این سیستم می‌توان از موارد ذیل اشاره کرد:

time-cost-quality-triangle

سرعت بالای اجرا

کاهش هزینه های ساخت

افزایش عمر ساخت

مقاومت زیاد در برابر زلزله و خوردگی

کاهش نیروی پیش تنیدگی نشات گرفته از اصطکاک

سهولت در اجرای بیشترین حد خروج از مرکزیت در استرند ها

عدم نیاز به قالب بندی در کارگاه ها (صرفه جویی در هزینه های خرید قالب و همچنین قالب بندی)

کاهش ترک خوردگی ها

اجرای سازه های سبک تر

تست سازه پیش از بارگذاری

کاهش ضخامت دال

افزایش مقاومت سازه

امکان ستون گذاری نامنظم

امکان طراحی های متنوع در پلان ها

ایجاد کنسول های بلند تر با لبه هایی در اشکال نامنظم

و...

در ادامه به بررسی دیگر علل رشد سریع سیستم پیش تنیدگی به روش پس کشیدگی می پردازیم.

این دلایل بسیار مهم به شرح زیر می باشد:

  1. حذف تیر ها: با برداشتن تعداد قابل توجهی از تیر ها می توان عبور از کانال های تاسیساتی را به راحتی ممکن کرد. زیرا در این روش با حذف تیر ها و آویز ها سطح زیرین تخت در اختیار طراحان قرار خواهد گرفت. لازم به ذکر است که در سیستم پس کشیدگی، پارتیشن بندی نیز بدون هیچگونه محدودیتی انجام می پذیرد.
  2. کنترل تغییر شکل سازه: به علت زیر فشار قرارگیری بتن در سیستم پیش تنیدگی پس از اعمال کشش در استرند ها، ترک خوردگی های جزئی از بین رفته و عوامل مخرب دیگری همچون نفوذ مواد شیمیایی به داخل بتن به امری غیر ممکن بدل خواهد شد. از همین رو اینگونه سازه ها در مناطقی با احتمال خوردگی بالا، دوام بیشتری از خود نشان می دهند.

لازم به ذکر است که شکل خاص جای گذاری استرند ها درون بتن و همچنین اعمال بار به صورت بالانس، تغییر شکل های ثقلی را در سازه ها به میزان قابل تاملی کاهش خواهد داد.

درواقع در اعضای بتن آرمه معمولی با افزایش ابعاد مقطع تغییر شکل سازه را کنترل می کنند، اما در سیستم پیش تنیدگی با توجه به استرند ها و نیروی پیش تنیدگی، خیز میانی دهانه ها قابل کنترل می باشد.

  1. انعطاف پذیری پلان ها: از آنجایی که عملیات پس کشیدگی به صورت درجا انجام می پذیرد و قابلیت اتصال کابل ها در پلان ها و ارتفاعات به شکل منحنی وجود دارد، بدین ترتیب می توان شکل پلان ها را کاملا دلخواه تغییر داد.

همچنین در این سیستم اجرای پلان های نامنظم مانند: دایره ای، منحنی، ترکیب خط های صاف و منحنی، بیضی، انواع طراحی های مدرن و… میسر خواهد بود.

نه تنها در این سیستم امکان حرکت کابل ها در پلان وجود دارد و همچنین به دلیل حضور نوار های تیری جای گذاری شده دیگر اجباری به در امتداد هم قرارگیری محور های ستون ها نیست، بلکه قابلیت ستون گذاری در محور های گوناگون و متنوع نیز بلامانع می باشد.

از دیگر ویژگی های این سیستم می توان به اجرای کنسول های بلند و ایجاد لبه دال به شکل های نامنظم اشاره کرد.

  1. کاهش ارتفاع و وزن کل سازه: همانطور که پیش تر نیز به آن اشاره شد در سیستم پیش تنیدگی به روش پس کشیدگی شخامت دال ها بسیار کاهش میابد و همچنین امکان حذف تیر ها وجود دارد، بنابراین می توان با استفاده از این مزایا ارتفاع طبقات و در نتیجه ارتفاع کل سازه را به حد قابل توجهی کاهش داد به شکلی که در ارتفاع ثابت قابلیت افزایش تعداد طبقات وجود خواهد داشت.

امروزه بهره گیری از این روش برای سازه های مرتفعی که بر اساس قوانین دارای محدودیت اجرای ارتفاع می باشند، بسیار حائز اهمیت است.

همچنین این کاهش ضخامت دال، حذف تیر ها و البته کاهش چشمگیر ارتفاع جزئی و کلی سازه، سبب کاهش ابعاد و اندازه اجزای مختلف سازه و در نتیجه سبک تر شدن ساختمان می شود.

  1. اجرای بازشو های عظیم و نامنظم: در سیستم پیش تنیدگی به روش پس کشیدگی به دلیل انعظاف پذیری بالای کابل ها، اجرای بازشو های عظیم به شکل نامنظم بر روی سقف ها بدون نیاز به نصب و تعبیه تیر اطراف این بازشو ها ممکن می باشد.

و…

روش پس کشیدگی

در این روش بتن به دور غلاف یا داکت محتوی کابل‌ها ریخته می‌شود. وقتی بتن به مقاومت کافی رسید، کابل‌ها در دو نوبت کشیده شده و توسط گیره یا انکرهای مخصوص قفل می‌شوند. در این سیستم تمام نیروی کابل‌ها مستقیماً به بتن منتقل می‌شوند. با این روش کابل‌های پیش تنیده از میان غلاف یا داکت‌ها (لوله‌های اسپیرال) عبور می‌کند که داخل غلاف‌ها بعد از کشیده‌شدن کابل‌ها با گروت یا دوغاب پر می‌شوند. این سیستم برای کاربردهای تخصصی ساختمانی و سازه‌های عمرانی استفاده می‌شود.

در واقع پس کشیدگی زمانی به وجود می آید که استرند ها بعد از بتن ریزی و دستیابی آن به مقاومت مورد نظر کشیده تحت کشش قرار گیرند.

همانطور که پیش تر هم به آن اشاره شد نیروی پیش تنیدگی با استفاده از انکر ها به 2 سر انتهایی استرند ها انتقال میابد.

به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشید که استرند های پیش تنیده به هیچ عنوان نباید پیش از عملیات کشش به بتن چسبیده باشند، چرا که بتن چسبیده به فولاد سخت شده و دیگر ممکن نیست بتوان نیروی کششی به را اعمال نمود و عملا پروژه با شکست مواجه می شود.

به طور معمول استرند ها درون غلاف هایی که در میان بتن یا در برخی از مواقع خارج از آن جای گذاری شده اند، قرار خواهند گرفت.

مهم است که بدانید با توجه به طراحی اولیه و نظر مشاوران استرند های پیش تنیده پیش و یا پس از بتن ریزی به صورت تکی تکی با استفاده از دستگاه های مخصوص رد کردن استرند و یا به شکل دستی با کمک نیروی انسانی در داخل غلاف ها تعبیه می گردند.

پس کشیدگی به 2 روش چسبیده و نچسبیده انجام می شود که در ادامه هر یک را به شکل جداگانه بررسی خواهیم کرد.

سیستم چسبیده Bonded: در این روش پس از اتمام عملیات کشش استرند ها به منظور جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی فولاد، دوغاب و یا گروت به درون غلاف ها تزریق می شود. این عمل فضای خالی میان غلاف و استرند ها را پر می کند.

در چنین شرایطی استرند ها از طریق دوغاب و یا گروت به بتن می چسبند که در اصطلاح عامیانه به این روش چسبیده گفته می شود.

سیستم نچسبیده Unbonded: در برخی از مواقع برای ایجاد انعطاف پذیری بیشتر سازه به جهت افزایش مقاومت آن در برابر زلزله و… پروسه گروت ریزی به درون غلاف ها صورت نمی گیرد. از همین رو به دلیل حذف چسبندگی میان استرند ها و غلاف این روش نچسبیده محسوب خواهد شد.

لازم به ذکر است که در این زمان برای جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی فولاد فضای خالی با استفاده از گریس پر می گردد. در مواردی مشاهده شده که کارخانه های سازنده، استرند ها را درون لوله های پلاستیکی حاوی گریس عرضه می کنند.

لذا این استرند ها را می توان بلافاصله در بتن مدفون کرد و پس از به مقاومت رسیدن بتن، عملیات کشش را آغاز نمود. از آنجایی که گریس مانع ایجاد چسبندگی میان غلاف و استرند ها می شود، در نتیجه پروسه کشش بدون محدودیت انجام خواهد شد.

توجه داشته باشید که اگر در روش نچسبیده به هر دلیلی استرند از درون گیره ها خارج و یا پاره شود، در همان ناحیه نیروی پیش تنیدگی به طور کامل از بین می رود. از همین رو به جهت بالا بودن میزان مقاومت نهایی سیستم پس کشیده به روش چسبیده در مقایسه با روش غیر چسبیده، کاربرد بیشتری دارد.

مزیت پس کشیدن بر پیش کشیدن

مزیت پس کشیدن بر پیش کشیدن این است که می‌توان آنها را خمیده کرد تا در مسیر تنش قرار گیرند. به این ترتیب می‌توان بتن را به شکلی ریخت که کمترین حجم ممکن را داشته باشد.

همچنین یکی دیگر از مزایای سیستم پس کشیدگی مقاومت بالای آن در برابر انواع شرایط جوی، زلزله، رطوبت و… است که ریسک خسارت به بتن و کل سازه با بهره گیری از این روش بسیار کاهش خواهد یافت.

برای دریافت تفاوت های میان این 2 روش ابتدا باید با روند اجرای هر یک از آن ها آشنا شوید.

سیستم پیش کشیدگی: پروسه اجرایی پیش کشیدگی به این صورت است که ابتدا استرند ها تحت اعمال کشش قرار گرفته و سپس بخش انتهایی 2 سر آن ها با استفاده از گیره های مخصوص یا همان انکر ها، ثابت می شود.

در ادامه عملیات بتن ریزی آغاز و بعد از به مقاومت رسیدن آن، استرند های پیش تنیده در قسمت انتهایی تیر بریده و در این مرحله نیروی پیش تنیدگی به صورت فشاری بر عضو مورد نظر اعمال خواهد شد.

در این روش استرند های پیش تنیده به 2 شکل فولاد با مسیر مستقیم و یا فولاد با مسیر شکسته تعبیه می شود که این بدان معناست که در سیستم پیش کشیده به هیچ عنوان اجرای مسیر با منحنی پیوسته، امکان پذیر نمی باشد.